گایاتری چاکراورتی اسپیواک

گایاتری چاکراورُتی اسپیواک در 24 فوریه‌ی 1942، در سال قحطی بزرگ و پنج سال پیش از استقلال هندوستان از سلطه‌ی استعماری انگلیس در کلکته متولد شد. او در سال 1959 از کالج دانشگاه کلکته با رتبه‌ی ممتاز و درجه‌ی اول برای درس‌‌های ادبیات بنگالی و انگلیسی فارغ التحصیل شد. از این نظر می‌توان تحصیلاتِ او را از بقایای سیاست‌‌های آموزشی دوران استعمار به شمار آورد که از دوران امپراتوری بریتانیا در قرن نوزدهم در هندوستان بر جای مانده بود.

تفکّر اسپیواک بر اساس تجربه‌ی مهاجرتِ پسااستعماری وی از هندوستان به ایالات متحد آمریکا، جایی که هم اکنون به تدریس در آن مشغول است، شکل گرفته‌است. وی در کتاب منتقدِ پسااستعماری (1990) خود را روشنفکری پسااستعماری می‌نامد که میان آرمان‌های سوسیالیستی جنبش استقلال ملّی هندوستان و مرده ریگِ سیستم آموزشی استعمارگرای این کشور گرفتار شده‌است.

اهمیتِ مطالعه‌ی آثار گایاتری اسپیواک از آن روست که کمتر روشنفکر معاصری را می‌توان یافت که توانسته باشد متفکرانه با نظریه‌ی انتقادی و فرهنگی معاصر سر و کار داشته باشد و در عین حال این داد و ستدِ روشنفکرانه را در زمینه‌ی مناسباتِ سیاسی هر روزه درباره‌ی استعمارگرایی، پسااستعمارگرایی و تقسیم امروزین نیروی کار میان جهان پیشرفته و جهان سوم جای دهد.