الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دارای مبادی فرانظری بوده و براساس رویکردی اسلامی، جایگاه انسان، هستی و روشهای معرفتشناسی را مشخص کرده است. در این الگو، طبیعت و جهان دارای خالقی است که آفریننده است و انسان بهمثابه مخلوق مقام خلیفة اللهی دارد. براساس این نگرش به هستی، انسان دارای دو ساحت مادی و معنوی است که الگوی پیشرفت برای رشدِ هر دو جنبهی مادی و معنوی تلاش میکند. مبانی معرفتیِ الگویِ پیشرفت برخلاف الگوهای رایج غربی که مبتنی بر حس و تجربه آزمایشگاهی هستند، شامل منابع اصیل معرفتی در اسلام میباشند. به عبارت دیگر، شهود و قلب، تجربه و حس از منابع اصیل شناخت در الگوی پیشرفت محسوب میشوند.