قواعد استظهار مجموعهای از قواعد اصولی است که با تشخیص ظهور تأسیس میشود و در راه کشف بسیاری از احکام شرعی از نصوص دینی موجود در قرآن و سنت به کار گرفته میشود. مجموعه این قواعد در دو بخش ظهورات اولی و ظهورات ثانوی در این کتاب بحث شده است. در بخش اول مباحث قرینهشناسی جایگاه ویژهای دارد و میتوان از اصالت و تبعیت در نظام قراین در این بخش سخن گفت.
گزیده کتاب
فقه و اصول از مهم ترین علوم حوزوی است که ادوار و اطوار مختلفی را پشت سر گذاشته و در حرکت تکاملی خویش به توسعه و تعمیق بسیار رسیده است؛ ولی ما میتوانیم بر ابعادی از این دو علم متمرکز شویم که جذابیت بیشتر دارد و کارآمدی هر دو علم را نشان میدهد؛ ازاین رو از میان انبوه مباحث اصولی، بخشهایی از مباحث الفاظ را در قالب قواعدی چند مطرح کردهایم و از میان دریای مباحث فقهی به جمعآوری مسائل مستحدثهای پرداختهایم که در آنها حل مسئله بر قبول قاعدهای از قواعد استظهار لفظی متوقف است.
بدین ترتیب هم جایگاه علم فقه در پاسخگویی به نیازهای جهان معاصر و هم ارتباط فقه و اصول بهتر شناخته شده و کاربردی بودن علم اصول به زبان سادهتری بیان شده است. در این میان طرح مبانی و پیشفرضهای اصولیان و نیز بحث از اقسام ظهورات و تقسیمات آن دو بحث تمهیدی مهم است که ظرفیتهای پیدا و پنهان علم اصول را در مقایسه با مباحث هرمنوتیکی نشان میدهد. پس از آن میتوان استظهارات لفظی را به دو شاخه اصلی یعنی استظهارات اولیه و ثانویه تقسیم کرد و در پی هر کدام از تطبیقات فقهی آن سخن گفت.