آگاهی از تاریخ اندیشه و زمینه های شکل گیری و تطورات پدید آمده برای آن، یکی از جلوه های خردورزی برای دستیابی به حقیقت است. فقه، به عنوان منبع تشریع الهی و آگاهی به تمام آنچه در دین از سوی خداوند آمده است، با تاریخی از حوادثِ گاه پیچیده و حیـرت آفـرین رو به رو بـوده است، که نگـاشتـۀ حـاضر می کـوشد با طـرحی نـوین و بـهره مندی از منـابع معتبر ( از کتـاب و مقـالـه) بـه ریـشه یابی مهم ترینِ آن حـوادث بپردازد، تا زمینۀ نگاهی عمیق تر و خـردورزی فـزون تر بـرای انتخـاب مسیری امـن را فـراهم آورد.
در درس های پیش رو، با شناخت اجمالی تاریخ، فرهنگ، قانون، دانش فقه و اجتهاد، زمانه شکل گیری تشریع احکام و نقش سنت در آن مرور خواهد شد و به منابع دستیابی به فقه آگاهی داده می شود. آنگاه، به چهار مذهب اصلی فقهی اهل سنت شناخت یافته، و در نهایت، با فقه مقارن و ممیزات فقهی اهل سنت، و نگاه پیشوایان مذاهب اربعه به امامان شیعه آشنا می شویم. کتاب حاضر از پانزده درس تشکیل شده که عناوین برخی از آنها بدین قرار است: * چیستی تاریخ و قانون عرفی پیش از اسلام * آشنایی با دانش فقه و چیستی اجتهاد * عصر تشریع * سیر سنت اسلامی در سه قرن نخست * منابع چهارگانه فقه * زمانه صحابه و قوانین اسلامی * زمانه تابعین و قوانین اسلامی * پیدایش تدریجی دانش فقه * مذهب حنفیه و منابع فقهی آن * مذهب مالکیه و منابع فقهی آن * مذهب شافعیه و منابع فقهی آن و …