آزادی بیان بخش مهمی از آزادیهای اساسی مردم است که با رویکردهای معرفتی تجربهگرایی عقلگرایی و مبتنی بر رویکرد حکیمانه الاهی قابل بررسی است. این آزادی و حدود استثنائات آن بر اساس مبانی مختلفی اعم از فلسفی و حکمی قابل بررسی بوده و نظامهای حقوقی از جمله نظام فقهی و حقوقی ایران تلاش نموده است تا جایگاه مناسب حقوقی آن را بیابد. افزون بر این برای یافتن نسبت دولت با چنین حقی به بررسی الگوهای حمایت دولت از حقوق پرداخته و بر اساس مبانی فقهی و حقوقی حدود استثنائات آن را بیان کرده است.