نورگیر؛ به همراه یک مقاله

در بریده‌ای از کتاب می‌خوانیم:

اکتبر 1992 مصادف بود با بیست‌وپنجمین سالگرد پرده‌برداری از نورگیر. این اثر با استقبالِ خیره‌کننده تماشاگران مواجه شد و از 1967 تا 1968 بی‌وقفه بر صحنه اجرا بود. موفقیت این اثر ریشه در کیفیت ذاتیِ آن داشت؛ اما این مسأله که نورگیر اولین اثری بود که روی صحنه، بی‌پرده از عواقبِ جنگ داخلیِ اسپانیا سخن می‌راند، دلیل دیگری برای آن موفقیت بود.

برای بینندگان آن دوران، که برزبان‌راندنِ واضح‌ترین چیزها و صدازدن آن‌ها به نامشان آن اندازه دشوار بود، داستانِ خانواده‌ای که به یک شبه‌زیرزمین پناه جسته و جنگ برادرکش، زندگی اعضای آن را کمابیش بر بادِ فنا داده است، شوکه‌آور بود. فراموش نکنیم که، در طی سالیان، خودِ مفهومِ جنگ داخلی، تقریباً از کلیه نشریات مطرود و جای خود را به اصطلاحی نه‌چندان دوپهلو داده بود: برای ایدئولوژیِ حاکم، این رویارویی یک «جنگِ صلیبیِ» مذهبی علیه الحاد بود.

نظام دوچندان تلاش می‌کرد تا پیکربندیِ سیاسی‌ای را حفظ کند که سیالیتِ واقعیتِ اجتماعی به شکلی مهارناکردنی در حال سرنگونیِ آن بود. در این میان ارائه منظره‌ای نظیرِ آنچه در نورگیر به تصویر کشیده شده است، یک امر خطیر به شمار می‌آمد. بی‌شک می‌توانیم مطمئن باشیم که در آن لحظات، هنگامی که یکی از شخصیت‌ها در طی اجرا از عمقِ تلخِ خاطراتِ خود فریاد برمی‌آورد «لعنت به کسانی که جنگ‌ها را به راه می‌اندازند!»، لرزه بر صندلی‌های سالن افتاده است.

امروزه، با گذشتِ حدودِ ربع قرن، این درام به یک اثر کلاسیک در تآتر مدرن اسپانیا تبدیل شده است.»