هنر انجام پژوهش کیفی

پژوهش کیفی به گونه ای درهم تنیده، هم به متن، هم به خود سوژه ها و هم به خود محقق توجه دارد. محقق بخشی از میدان تحقیق است و به درجاتی بر آن تأثیر می گذارد یا از آن تأثیر می پذیرد. نقش حداکثری محقق ایجاب می کند تا مهارت های ارتباطی و انسانی خود را تقویت و به صورت عمیق در آن بازاندیشی کند.
اهمیت متن در سنت کمّی، به واسطه اصرار محقق بر نگاه بیرونی و عینی و بی طرفانه به سوژه ها، محدود و گاه غایب است و اگرچه بازاندیشی رقیق در میدان پژوهش تا اندازه ای امکان توجه به متن تأثیرگذار بر واکنش مخاطبان پژوهش را فراهم می سازد، این بازاندیشی حداقلی است.
از سوی دیگر، فضای کیفی عموما تحقیق را مشارکتی می بیند و از این رو میل به دریافت یک سویه اطلاعات از راویان مدنظر نیست.
برای نمونه، در گونه هایی از پژوهش مشارکتی نمونه های پژوهش در تمام مراحل پژوهش از طراحی و تدوین سؤالات، جمع آوری اطلاعات و فعالیت میدانی گرفته تا تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات و حتی اشاعه و ترویج آن دخیل است. سوژه ها بخشی از فرایند پژوهش به شمار می آیند و درگیرکردن و فعال سازی آن ها بخشی از سیاست پژوهش است.