در تحقیق حاضر نویسنده تلاش کرده با استناد به منابع دست اول تاریخی (سنگ نبشتهها آثار باستانی، منابع مکتوب به زبانهای فارسی، انگلیسی، روسی، اوستایی و (... گزارشی مستند از تاریخ ایران (فلات ایران، از جمله افغانستان امروزی) و آسیای میانه، از زمان مادها تا حمله اعراب، به دست دهد .نویسنده در هر فصل از کتاب که به دوره، سلسله یا موضوعی نسبتا جداگانه اختصاص یافته، نخست با نگاهی انتقادی منابع مورد استفاده را معرفی میکند ;آن گاه با شیوهای ترکیبی که در آن دو دیدگاه روایی و تحلیلی را در هم میآمیزد، سرگذشت ایران و ایرانیان را بازمیگوید .کتاب با بررسی علمی جغرافیای فلات ایران و آسیای میانه آغاز میشود .در ادامه، مقوله جمعیتشناسی کشور ایران و نیز ویژگی گویشها، نژادها، ملیتها و زبانهای مختلف در آن بررسی شده علاوه بر آن به تاریخ فلات ایران و آسیای میانه در پیش از آمدن ایرانیان اشاره میگردد .سپس با بررسی تاریخی، ظهور و سقوط و جنبههای مهم و برجسته تمدن و دستاوردها، و آثار و ویژگیهای خاص مادها، اسکیتها، کمیریان، آشوریان، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، کوشانیان و ساسانیان تشریح میشود .در کتاب، پنج پیوست شامل شجرهنامه پادشاهان هخامنشی، اشکانی و ساسانی، همچنین متن چند کتیبه در ایران و افغانستان ضمیمه شده است .