دگردیسی مشغولیت ها

معرفی کتاب

نویسنده در این اثر درصدد پدیدارشناسی مشغولیت‌ ها و سرخوردگی‌ هایی است که در آن، چرخش از دغدغه ‌های شخصی به کنش همگانی و به عکس، تبیین شده است. وی در این کتاب، این پرسش را مطرح می ‌سازد که آیا اعضای جامعه‌ مدرن در معرض این چرخه نیستند که در یک برهه‌ تاریخی کاملا دل در گرو منافع همگانی داشته باشند، اما در برهه ‌ای دیگر فقط سر در پی منافع شخصی بگذارند، در مقطعی بر مساوات ‌طلبی و مشارکت سیاسی تمرکز کنند و در مقطعی دیگر بر رفاه مادی خویش و خانواده‌ خویش؟

نویسنده معتقد است که رویدادهای بیرونی را معمولا می‌ توان تا حد زیادی مسبب تغییرات رفتار جمعی در راستای بعد همگانی شخصی دانست. وی می‌ گوید: وقتی خیل عظیمی از شهروندان برانگیخته می ‌شوند و در فلان اقدام دسته ‌جمعی شرکت می‌ جویند، سرراست‌ ترین انگیزه را غالبا یا می ‌توان در تجاوز بیگانگان جست یا در تشدید ظلم و جور یا، به قراری که توکویل عصرانه می ‌گفت، در شروع اصلاحات. به همین قیاس وقتی شهروندان سراپا در امور شخصی غرق می ‌شوند، منشا چنین رفتاری را معمولا می‌ توان یا در فرصت‌ های استثنایی برای پیشرفت اقتصادی جست که طی آن دوره پدید آمده است یا برعکس، در تشدید گرفتاری ‌های اقتصادی که فکر و ذکر افراد همین می ‌شود که شغلی دست و پا کنند و دودستی به آن بچسبند و خرج و دخل کنند. سایر عوامل برون‌ زا عبارت ‌اند از میزان فشارها و سرکوب‌ های بیرونی و تغییرات ‌شان: مشارکت در اعتراض جمعی وقتی برای عمل مشارکت فقط وقت آدم تلف می ‌شود خیلی سهل‌ تر است تا وقتی از این راه باید پیه سربدار شدن را به تن مالید. چنین عوامل و نیروهای موثر برون ‌زایی که مردم را به سوی این یا آن نوع رفتار می ‌کشاند مسلما باید جزئی از هرگونه تبیین تاریخی تمام ‌عیاری برای تغییرات رفتار جمعی باشد. بر این اساس، نویسنده انواع سرخوردگی‌ ها، کنش جمعی و اثر واخوردگی، ناامیدی ‌ها از مشارکت در زندگانی همگانی و شخصی ‌زدگی را عامل اصلی تغییر روحیه‌ مردم در چرخش از منافع همگانی به سوی منافع شخصی می‌ داند.