فلسفه زبان؛ مدخلی معاصر

یکی از تحولات اساسی در چهل سال گذشته، عطف نظر فیلسوفان زبان است به دستور یا نحو صوری، به گونه‌ای که زبان‌شناسان نظری آن را شرح و بسط می‌دهند. این عطف نظر در توفیق فلسفه‌ورزی در باب زبان حیاتی است. این کتاب مدخلی است بر موضوعات و مسائل عمدۀ فلسفۀ زبان در دورۀ معاصر؛ هرچند فلسفۀ زبان از ابتدای سدۀ بیستم بسط وسیعی یافته است، تنها از دهۀ 1960 بود که موضوعات آن آرام‌آرام بروز و ظهور کرد.

این کتاب درس‌نامه‌ای است برای معرفی آرا و مسائل مهم و برجسته در فلسفۀ زبان معاصر. این کتاب ذیل مجموعه‌ای است با عنوان کلی «مدخل‌های معاصر راتلج در باب فلسفه» به سرویراستاری پل موزر از دانشگاه لویالای شیکاگو. ویرایش اول این کتاب در سال 2000 توسط دانشگاه راتلج و هشت سال بعد پس از حک و اصلاح و افزودن حدود پنجاه منبع منتشر شد. انتشارات راتلج در همین مجموعه به معرفی دیگر حوزه‌های فلسفی نیز پرداخته است.

کتاب در چهار بخش و چهارده فصل تنظیم شده و ساختار هر فصل بدین شکل است که با مروری اجمالی بر مباحث آغاز شده و سپس به طرح مطالب مربوط پرداخته است و در نهایت با برشمردن نکات مهم فصل در قالب جمع‌بندی، طرح برخی پرسش‌ها و ارائۀ منابعی برای مطالعۀ بیشتر پایان می‌یابد.

بخش نخست کتاب از مهم‌ترین مسائل فلسفۀ زبانی، یعنی معنا و ارجاع بحث می‌کند. بخش دوم به نظریه‌های رایج معنا پرداخته و محاسن و معایب هر یک را مطرح می‌کند. بخش سوم به کاربردشناسی زبانی و آموزۀ کنش گفتار و روابط تضمنی و بخش چهارم به نظریه‌های مربوط به ماهیت و تبیین استعاره اختصاص دارد.