چاووشیخوانی روایتی ساده و با احساس از توجه مردمان گذشته به سفر است. رهایی از انتظار و هجران و آغازی برای سفر به سوی معشوق. شکل موسیقیایی فولکوریک آن مشحون از نوای نیاز و شیدایی برای وصال است. اشعاری ساده، روان و بیپیرایه که لذت وصال و درد هجران از ابتدا تا انتهایش نمایان است. در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی برخی از ناشران ایرانی و عراقی همت کرده و برخی از این اشعار را که از قرار معلوم شایعتر بوده در قالب کتابچههایی کمبرگ و یا پوسترهایی دیواری چاپ و منتشر نمودند. ناگفته نماند که این سبک موسیقایی و مذهبی خاص در جای جای ایران سابقه دیرینه داشته و حتی به زبانها، لهجهها و گویشهای مختلف اشعاری در این باب سروده شده است. اشعاری که البته ورای شکل مرسوم چاووشی، مانند سفرنامههای منظوم و حتی راهنمایی زوار نیز عمل مینموده و گاهی جنبههای تاریخی منظوم نیز برآن افزوده شده است. با کمال تاسف نسخههای بجای مانده از این منابع چاپی نادر بوده و به سختی یافت میشود. کتاب حاضر تجمیع و بازخوانی اشعار 6 عنوان کتابچه و ده پوستر چاپ سنگی و سربی مربوط به آن دوران و تلاشی برای حفظ و ترویج چاووشیخوانی است.
پینوشت: حق التألیف این اثر را وقف کردم، بخشی از آنرا برای پخش و توزیع کتاب در کتابخانههای روستایی و بخشی دیگر را صرف کم کردن هزینههای چاپهای بعدی امیدوارم این سنت و این شکل حمایت از کتاب و کتابخوانی توسعه پیدا کند.