در پیشگفتار این کتاب آمده است:
گرانبهاترین سرمایه و «منبع طبیعی» که هر جامعه برای نیل به آرمانها و تأمین آینده خود در اختیار دارد نیروی سازنده و توانایی فکری سرآمدان و رهبران آن است. دانشجویان قشری ممتاز از هر جامعه را تشکیل میدهند که بیشتر برگزیدگان و سرآمدان از آن برمیخیزند و نظام آموزش عالی دستگاهی است که این نیروی انسانی سازنده باید در آن پرورش یابد. یکی از عوامل توفیق دانشگاه در ایفای این نقش مهم معنوی و اجتماعی آنست که هدفها و برنامهها و روشهای آن با ویژگیهای روانی و اجتماعی دانشجویان و برداشتی که از نقش خود در جامعة امروز و فردا دارند سازگار باشد. بنابراین از مسائل اساسی که در هرگونه بحث و تفکر درباره آموزش عالی مطرح میشود شناخت خصوصیات رفتاری و استعدادها و خواسته ها و آرزوها و مشکلات دانشجویان است.
در قسمت دیگری نویسنده میگوید: رسالهای که اینک عرضه میشود حاصل کوششی است که در مؤسسه روانشناسی دانشگاه تهران از چند سال پیش با یاوری گروهی از محققان برای فراهم کردن چنین منبع اطلاعات تحقیقاتی در خصوص دانشجویان صورت گرفته است.
نصفت یادآوری میکند: در گزارش حاضر مسائل و موضوعهای مورد بررسی به پنج قسمت تقسیم شدهاند و هر یک از فصول رساله به یکی از آنها اختصاص یافته است، با این عنوانها: «مشخصات تحصیلی دانشجویان»، «مشخصات فردی و خانوادگی دانشجویان»، «مسائل تحصیلی و دانشگاهی»، «نگرش دانشجو به آیندة خویش»، «مسائل عمومی اجتماعی». در مقدمة رساله، فصلی تحت عنوان «موضوع و روش تحقیق» در بیان زمینة بررسی، برنامة تحقیق و مراحل آن و روش کار آمده است.