مقدمه ای بر تاریخ نگاری علم

در مقدمه‌ای بر تاریخ‌نگاری علم، مسائل روش‌شناختی و فلسفی تاریخ علم مدرن مورد توجه قرار گرفته و با توصیف و ارزیابی اصلی‌ترین دیدگاه‌های تاریخ‌نگارانه مروری جامع و نقادانه بر این رشته شده است. آوردن بحث‌هایی درباره مسائل کلیدی موجود در نگارش تاریخی به معنای عام کلمه و روشن ساختن آنها با ذکر مثال‌هایی از رشته‌های علمی متنوع موجب شده تا این مقدمه نه چندان ابتدایی بتواند میان تاریخ عمومی و تاریخ علم پیوند برقرار کند. کتاب با مروری بر تکوین اولیه تاریخ علم آغاز می‌شود و سپس نظریه تاریخ را، چنان که در تاریخِ علم به کار می‌آید، معرفی می‌کند. این کار خود مسائلی را پدید می‌آورد، از جمله مسئله دوره‌بندی‌های تاریخی، کارکردهای ایدئولوژیک علم، و نزاع میان تاریخ‌نگاری در‌ـ‌زمانی و زمان‌پریش، که همه در فصل‌هایی مجزا بحث شده‌اند. در نهایت نیز کاربرد و تحلیل نقادانه منابع تاریخی و امکان بازسازی آزمایشی تاریخ مطرح می‌شود. کتاب در اصل برای دانشجویان نوشته شده است، اما دامنه و شمول آن بر موضوعات تاریخی و فلسفی و علمی چنان است که قطعاً مورد علاقه فیلسوفان و جامعه‌شناسان و تاریخ‌دانان عمومی نیز قرار می‌گیرد، به ویژه بدین دلیل که در این موضوع و با این سطح کتاب دیگری نمی‌توانند بیابند.

این کتاب به عنوان کتابی مبنایی برای تمامی محققان تاریخ علم ترجمه شده است و دانشجویان تاریخ علم در مقطع کارشناسی ارشد در درس «روش تحقیق در تاریخ علم» و دانشجویان تاریخ و تمدن ملل اسلامی در دروس «تاریخ علوم در اسلام» می‌توانند به عنوان منبعی جنبی از آن استفاده کنند. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.