در جریان اتفاقات سال های 78 و 88 و بعد از آن، رهبر معظم انقلاب اسلامی مکرر از خواص انقلاب و ضرورت ها و بایسته های مربوط به آنان سخن گفتند و از مردود شدن بعضی از خواص در جلسه امتحان یعنی رخدادها و وقایع این سال ها، خبر دادند.
در این کتاب، چهار تن از شخصیت های انقلاب مورد بررسی قرار گرفته و علاوه بر زندگینامه آنان، لحظه های حساس فراروی هر یک از آنان و موضعگیری و اقدامات آنان در این لحظه ها، مطرح و تدوین شده است. این شخصیت ها عبارت اند از: سید محمد موسوی خوئینی ها، سید محمد خاتمی، آیت الله مهدوی کنی و آیت الله محمد جنتی.
تبیین عملکرد و عاقبت این خواص علاوه بر بازخوانی تاریخ انقلاب و وقایع و رخدادهای حساس آن، در شناخت شخصیت ها و چرایی مردود شدن یا قبول شدن آنها در جریان مسائل انقلاب، مایه بصیرت بوده و دارای درس ها و عبرت های فراوان است که جامعه بخصوص جوانان در گام دوم انقلاب به آن شدیداً احتیاج دارند.
گزیده کتاب
در بخشی از مقدمه این کتاب می خوانیم:
«بیشترین بار امانت سبک زندگی ایمانی، اعتقادات و استقامت یک ملت، بدوش آگاهان و زبدگان و زمامداران آن ملت است. هر گاه اینان با بصیرت، پاکدست، مؤمن، امانتدار، با استقامت و مدبّر بوده اند تحولات آن ملت، به جهت مثبت حرکت کرده و سازنده و پیش برنده و عزّت بخش خواهد بود و بالعکس، اگر فاقد این خصوصیات باشند، در تنزّل و عقب ماندگی و فساد جامعه تأثیرگذار خواهند بود. با توجه به این نقش است که دشمنان نظام دینی جمهوری اسلامی، عمده هدف و آماج توطئه های خود را متوجه خواص جامعه می کنند تا ذهن و محاسبات آنها را عوض کرده و از این طریق مردم را به سمت خواسته های خود سوق دهند.»