بازشناسی دین

در این تحقیق، رفتارها و عقاید دینی مردم تهران، به ویژه اعتقاد به خدا شرح و تبیین می شود. به همین منظور در بخش نخست، بنیادهای نظری تحقیق با این مباحث طرح شده است. نقد آرا و نظریات مربوط به دین، نگاهی جامعه شناختی بر دینداری افراد جامعه، تبیین رفتارها و عقاید دینی براساس نظریه راسیونالیسم، دین موسس بر راسیونالیسم از دیدگاه وحی، نفس الامر دین و رابطه آن با راسیونالیسم، و رفتارها و عقاید دینی در گذر تغییرات اجتماعی. در کتاب خاطرنشان می شود: "اکثریت قریب به اتفاق افراد به وجود خداوند یقین ندارند اما همین افراد (اکثرا) به وجود خداوند اقرار دارند. در واقع ایشان خود را معتقد به خداوند می دانند. بنابراین با دو مفهوم مواجه ایم: 1 - اعتقاد به خدا: این که فرد به وجود خداوند اقرار دارد یا ندارد، 2 - عدم قطعیت: میزان تردیدی که فرد در وجود خداوند دارد. سوال یک پرسش نامه تا حدود زیادی اعتقاد به خدا را مورد سنجش قرار می دهد اما معیار قابل اعتمادتری نیز برای این کار وجود دارد. این معیار به رفتارهای دینی بازمی گردد. بر این اساس هر فردی که دست کم یک رفتار دینی داشته باشد به خدا اعتقاد دارد البته عکس این مطلب صادق نیست. تحلیل داده های به دست آمده از تحقیق گویای آن است که 100 درصد افراد مصاحبه شده دست کم یک رفتار دینی دارند و بنابراین 100 درصد افراد مصاحبه شده به وجود خداوند قرار دارند...".