بررسی تاریخی کارکرد دینی و سیاسی اماکن مذهبی تهران در قاجار

اماکن مذهبی هر یک متناسب با خاستگاه معرفتی خود، تروج‌دهنده گفتمان متفاوتی از باورهای دینی می‌باشند. در دوره قاجار به دلیل کشاکش عناصر تجددخواه و سنت‌خواه و استفاده ابزاری از باورهای مذهبی، اماکن مذهبی نقش مؤثری در هدایت خیزش های فکری و سیاسی در جامعه ایفا نمودند.
این پژوهش پس از بیان گزارشی توصیفی از اماکن مذهبی تهران، به تحلیل و بررسی تاریخی و کارکرد این اماکن در دو عرصه دینی و سیاسی پرداخته است.
در این دوره اماکن مذهبی به‌ویژه مسجدها محل برگزاری مناظره علما با بدعت‌گزاران دینی، خرافه‌زدایی از مناسک دینی، آشناساختن کارشناسان دینی با مطالبات و مسئولیت‌های اجتماعی، پاسخگویی به شبهه ها، مبارزه با استبداد، حفاظت از مصلحان اجتماعی و دینی و حتی محلی امن برای صیانت از مظاهر هنری تمدن اسلامی ـ ایرانی بوده‌اند.