رسانه شناسی

نخستین کتابی که اصطلاح «رسانه‌شناسی» یا «مدیالوژی» در روی جلد آن آمد اثری بود که در سال 2016 در 230 صفحه در نیویورک منتشر شد. اکنون اثر حاضر جامع‌ترین کتابی است که از سوی یک دانشمند ایرانی به زبان فارسی درباره رسانه‌ها تدوین شده است. کتاب حاضر، دانش «رسانه‌شناسی» را شاخه‌ای از ارتباط‌شناسی و موظف به مطالعه ماهیت، جریان و فراگرد نظام‌های معنایی مستقر در نئوکورتکس مغز انسان در حوزه ارتباطات رسانه‌ای و متمرکز بر کارکردها و کاربردهای آن در کلیتی متشکل از پیشینه، فنون و فناوری‌های تولید محتوا و جابه‌جایی متن، در زمینه روابط متقابل منابع قدرت و مخاطبان و فرایند صید مفهوم ارتباط‌گیران از محتوا تا تأثیر می‌داند. همین تعریف، مبنای21 فصل کتاب شده است. کتاب ابتدا به توضیح مفاهیم پایه و پس از آن در قالب اصطلاحی جدید، به مروری برکارکرد و کاربرد رسانه‌های پیش از قدیم در ایران می‌پردازد. سپس امکان شناخت عمیق و همه‌جانبه چاپ، کتاب، مطبوعات، سینما، رادیو، تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های رایانه‌ای را فراهم می‌کند. این اثر فرصتی است برای تفکر درباره موضوعاتی همچون محتوای رسانه‌ها، مخاطبان، کارکردها و کاربردهای رسانه‌ها، مالکیت و تجارت رسانه‌ها، نظارت و کنترل رسانه‌ها، هنجارهای حاکم بر رسانه‌ها و مطالعات رسانه‌ها (نظریه‌ها). تفکربرانگیزترین مبحث کتاب را می‌توان در فصل هجدهم با عنوان «تأثیر رسانه‌ها بر رفتار مخاطبان» یافت. فصول 19 تا 21 به سواد رسانه‌ای، وضع جهان رسانه‌ها و آینده رسانه‌ها اختصاص دارد. نه تنها سیاستگذاران، پژوهشگران و دانشجویان حوزه رسانه‌ها، بلکه محققان دیگر رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی می‌توانند با مطالعه این کتاب به منبعی غنی از دانش دست یابند و از آن بهره بسیار ببرند.

کتاب حاضر برای دانشجویان رشته علوم اجتماعی گرایش ارتباطات در تمام مقاطع به عنوان کتابی مبنایی تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.