معماری شهر

مرز بی همتایی یک شهرکجاست؟ آلدوشی در دهه ی 1960 پاسخ این سؤال را در فرم شهر و سیر تکوین آن جست وجو کرده است. برای او شهر دستاورد جمعی انسان ها و محصولی فرهنگی است که با گذشت زمان، خود نیز مانند انسان ها بالغ می شود، به خودآگاهی می رسد و خاطره می اندوزد؛ خاطرات و معناهایی که در محمل هایی فرمی ذخیره و انباشت می شوند: حافظه ی جمعی شهر. آلدو رُسی، رهبر جنبش تِندِنتزا در معماری ایتالیایی و یکی از تأثیرگذارترین نظریه پردازان معاصردر معماری و شهرسازی است. کتاب معماری شهر اثر اصلی او در همین حوزه است. رسی در این کتاب همزمان هم به کارکرد باوری جنبش معماری مدرن معترض است، هم می کوشد معماری و شهرسازی را به جایگاه اصیل خود بازگرداند، و هم تا اندازه ای به تحلیل قواعد تکوین فرم شهر می پردازد. کتاب معماری شهر منبعی مهم برای شناخت ساعت های ذهنی نویسنده و خصوصیات عصر اوست. در حوزه ی معماری و شهرسازی اغلب آلدو رسی را به واسطه ی مفهوم «حافظه ی جمعی شهر» می شناسیم؛ مفهومی که تأمل مداوم در آن، به ویژه با توجه به خلق و خوی شهرسازی حاکم در ایران یک ضرورت است. با نگاهی حتی اجمالی به آنچه در دهه های اخیر بر شهرهای ایران رفته، جا دارد هر روز از خود بپرسیم چه چیزی یا چه کسی قرار است روایتگر «ما» و روزهایی باشد که شهرهایمان از سر گذرانده و می گذرانند؟ سال هاست حافظه ی جمعی مان به طور مداوم در حال تخریب است. صفحات فضای مجازی را که از زیر نظر می گذرانیم روزی نیست که از خبر تخریب یا نادیده گرفته شدن پیوندهایمان با تاریخ شهرهایمان اندوهگین نشویم و احساس استیصال نکنیم، و یا با خبر کوچکی از ثبت و حفظ یک بنای ارزشمند اندکی امیدوار نشویم ! گذشته که هیچ، با خاطراتی جمعی که هر روز تولید می شوند چه می خواهیم بکنیم؟

کتاب معماری شهر اثر آلدو رسی از انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است.