«سخن و سکوت» سی و سومین جلد از مجموعه «اخلاق ربانی» اثری است مشتمل بر آموزه های «آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی» که در آن با نگاهی کامل و مجتهدانه به متون اسلامی و مشارکت عقل سلیم در فهم گزاره های دینی به بررسی مباحث اخلاقی پرداخته شده است.
این کتاب در 12 جلسه از مباحث معظم له در مبحث «سخن و سکوت» با عناوین ذیل مطرح شده است: جلسه اول: معنای سخن و سکوت جلسه دوم و سوم: مفاد و کیفیت سخن گفتن و سکوت جلسه چهارم و پنجم: تشخیص مصادیق کلام نافع و مضر جلسه ششم و هفتم: بی ارزش بودن نفس کلام و با ارزش بودن نفس سکوت جلسه هشتم: آثار زشت کثرت کلام جلسه نهم تا یازدهم: آثار زیبای سکوت جلسه دوازدهم: دلایل کثرت کلام
گزیده کتاب
سکوتی که در رابطهٔ با بینش و آمیختۀ به تفکّر است، تفکّری است که حول محور حق تعالی، آلاء، صفات، قدرت و … حق است که جنبۀ سازندگی نسبتبه بُعد معنوی انسان دارد. ببینید که این سکوت چقدر نقش دارد. اگر سکوت نباشد، این تفکّر هم نیست. اگر این تفکّر نباشد، انسان، انسان نیست. آنگاه انسان به انسانیّت و هدف از خلقتش میرسد، که اهل تفکّر باشد.
چون کاربرد کلام و سخن بیشتر است لذا در این مقایسهها اینگونه است کلام مفید نسبت به سکوت مفید، بهتر است . کلام خوب، خوبتر از سکوت خوب است و همچنین کلام مضرّ از سکوت مضرّ، بدتر است. کلام زشت، زشتتر از سکوت زشت است. دلیلش را هم در جلسۀ گذشته مطرح ردم، که مسئلۀ کاربرد زبان است؛ چون کاربُرد زبان؛ یعنی کلام، سخن و گفتار، بیشتر از کاربُرد سکوت است.