اثر حاضر شرح خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار امام علی(ع) در نهجالبلاغه است.
در این مجموعه سعی شده است از منظری ادبی و روایی به شرح مفاد سخنان امام علی در نهجالبلاغه پرداخته شده و مفردات مهم مندرج در این سخنان و مباحث اخلاقی، اعتقادی و اجتماعی آن، مورد شرح و بررسی قرار بیان شده است.
در این مجلد نخست مقدمه ای نسبتاً فضل در مورد ویژگیهای کتاب نهجالبلاغه، فصاحت و بلاغت این کتاب، جنبه های ادبی آن نظم موجود در کلمات و جملات نهجالبلاغه، اسناد مربوط به نهجالبلاغه و نیز نحوه گردآوری سخنان امام علی در این کتاب توسط سید رضی ارایه شده و پس از آن به شرح خطبهای از امام علی در مورد توحید و صفات خداوند متعال و نیز راههای خداشناسی پرداخته شده است.
آنگاه به توصیف ملائکه حمل کننده عرش الهی توسط آن امام پرداخته شده و کیفیت خلقت جهان آفرینش و نیز چگونگی ایجاد موجودات توصیف شده است.
نویسنده در توصیف کتاب نهجالبلاغه، به تبیین برخی از قواعد صرفی و نحوی پرداخته و برخی از فضایل معنوی و علمی امام علی را نیز بیان نموده است.