تندباد حوادث: گزارش یک ماموریت در مواجهه با بحران برنامه صلح آمیز هسته ای ایران

ارتقای سطح دانش عموم جامعه و حفظ خاطر جمعی نسل حاضر در کشاکش دوران و تندباد حوادثی که از سر گذرانده‌اند، بن‌مایه اندیشه جمع‌آوری این اثر است. قریب دو دهه است که قدرت‌های بزرگ بحرانی ساختگی بر سر فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران ساخته‌اند. در برابر رویکرد ریاکارانه آنان، ملت بزرگوار ایران با همتی دوچندان کوشید این دستاورد بومی در همه سطوح صیانت شود. در این آوردگاه به همان اندازه که تدوین و نگارش تاریخ رویدادهای علمی و پژوهشی برای شکوفایی این حوزه راهبردی لازم است، مطالعه و بررسی تکاپوی دیپلماسی هسته‌ای نیز از جایگاهی قابل اعتنا برخوردار است.

اثر حاضر گزارش از تکاپوی خلاقانه دکتر علی اکبر صالحی در مقام نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال های نه چندان دور است.
این کتاب سعی بر القا دارد در چند محور به اهمیت فعالیت‌های متنوع آن دوران، توجه و تمرکز کند.

مهمترین رویکرد برای مستندسازی دیپلماسی هسته‌ای، مدوّن سازی یک فصل دیگر از شرایط و فضای تاریخی دورانی است که با طرح پرونده ایران نزد مراجع ناظر بین‌المللی (آژانس اتمی) روی داد. اهمیت این برهه زمانی در آن بود که شاید برای نخستین‌بار با یک هم‌آوایی جمعی میان قدرت‌های بزرگ و مجامع تخصصی و فنی جهان علیه ایران شکل گرفت که در قالب خبرپردازی منافقانه رسانه‌های غربی از فعالیت‌های علمی و فنی دانشمندان ایرانی قصد داشتند ایران را از حقوق حقه خود طبق معاهده ان‌پی‌تی محروم کنند. سلسله اقدامات و مساعی به عمل آمده از سوی دفتر نمایندگی ایران نزد آژانس اتمی، حکایت از آن دارد که آن جمع محدود با هدایت و حمایت سایر ارکان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر توانستند موانعی سخت را در برابر اغراض و برنامه‌های قدرت‌های بزرگ ایجاد نمایند و پرونده‌ای که پرشتاب در مسیر شورای امنیت بود متوقف و با تشریک مساعی سایر اعضای جامعه بین‌الملل مدیریت کنند.

جنبه دیگر این اثر، آگاه‌سازی نخبگان اجتماعی از اهمیت به‌کار بستن تمام ظرفیت‌های متنوع در عرصه بین‌المللی برای صیانت از منافع ملی کشور و دستیابی به امکانات و فرصت‌های موجود است. از دلایل مهم دیگر برای پرداختن به جمع‌آوری خاطرات مأموریتی چنین دشوار پرتو افکنی بر ضرورت کار میان بخشی در عرصه بین‌المللی نزد ارکان اجرایی کشور، تبادل سریع اطلاعات، استفاده مناسب از فرصت‌ها یا مواجهه بهنگام با تهدیدهای متصور است.

این کتاب در هشت فصل به رشته تحریر درآمده است: فصل اول ـ آغاز مأموریت در وین. فصل دوم ـ آغاز پرونده سازی علیه برنامه‌ هسته‌ای ایران. فصل سوم ـ تلاش برای ایجاد جنبش غیرمتعهدهای شاخه وین و دلایل اهمیت ایجاد این جنبش. فصل چهارم ـ شورای حکام ماه ژوئن و قرارگیری برنامه هسته‌ای ایران در دستور کار شورا. فصل پنجم ـ شورای حکام ماه سپتامبر. فصل ششم ـ تحولات مهم میان دو اجلاس شورای حکام ماه سپتامبر و نوامبر. فصل هفتم ـ شورای حکام ماه نوامبر. فصل هشتم ـ‌ تحولات بعدی.