حکمت اسلامی در خلق آثار هنری معماری و شهرسازی

این‌کتاب بر نظریه «نسبت اسلام با فرایندهای انسانی، نظیر آثار هنری،معماری و شهرسازی» مبتنی است و ساختارش ابتدا شامل 2 مقدمه و سپس 5 بخش اصلی (مطابق پنج مرحله فرایندهای انسانی از منظر اسلام) است.

مرحله اول «زیبایی شناسی» مرحله دوم «فلسفه و حکمت هنر» مرحله سوم «اصول اجتهادی در سبک های هنری و معماری» مرحله چهارم شامل موضوعاتی درباره خلق آثار معماری «تعریف معماری و اجزا وعناصر آن، الهام از هنر و معماری» آفرینش، معصومین(علیهمالسلام) «و دوران اسلامی» مرحله پنجم شامل موضوعاتی از جنس ارزیابی و نقد اثار است نظیر «معابد شرقی وغربی، کلیساهای صلیبی، معماری جهان مدرن و پسامدرن و در پایان، نقد رویکردهای انحرافی معاصر» را شامل می‌شود.

به عبارتی مرحله اول از جنس «حکمت نظری» مرحله دوم «حکمت عملی» و مرحله سوم از جنس «راه حل های اجتهادی» مرحله چهارم از جنس «فرایند خلق آثار معماری» و مرحله پنجم از جنس «ارزیابی و نقد آثار و تأثیرات آنها» است. به بیانی دیگر می‌توان گفت که معماران طی پنج مرحله باید مسیر رشد خود را طی کنند.

در مرحله اول «اندیشه و معرف» خود را توسعه و تعمیق بخشند. در مرحله دوم، «انگیزه و نیت» خویش را اصلاح کنند. سوم «اصول ثابت و متغییر را اعمال و اجتهاد» کنند. چهارم «استعداد و تجربه لازم» معمارانه در الهام از آثار شایسته و تداوم و تکامل آنها داشته باشند تا خود نیز آثاری شایسته خلق کنند. و بالاخره باید توان تحلیل و نقد اندیشه ها و آثار معماری را نیز داشته باشند. هم آثار خودشان و هم دیگران را خوب و عمیق و بر اساس معیارهای اسلامی ارزیابی کنند و از خوب و بد آنها عبرت بگیرند و در آثار خود بهره برداری کنند.