نخستین اقدامات مردم ایلام در همراهی با نهضت اسلامی در اوایل دههی 1340 و پس از قیام خونین 15 خرداد و سپس تبعید امامخمینی(ره) شکل گرفت. بهدنبال تبعید امام در سال 1343 با تلاشهای علما و فقهای برجستهی این منطقه، مردم ایلام با اندیشههای امام و رسالت ایشان در مبارزه با رژیم شاهنشاهی آشنا شدند. تبعید امام به عراق و سکونت ایشان در نجف اشرف و نزدیکی و ارتباط آن شهر با ایلام عاملی بود که مردم ایلام را با انقلاب و امام مأنوستر کرد. لذا ساواک کارویژهای را برای کنترل منطقه و رصد نواحی مرزی طراحی کرد. با آغاز دههی 1350 انقلاب اسلامی در ایلام با رهبری علما و روحانیون وارد مرحلهی جدیدی شد و با فعالیت علمایی چون آیتالله محمدتقی مروارید، حجج اسلام جهانبخش(محمد) تعمیرکاری، عبدالرحمان حیدری، عباس سلطانی شمآبادی و محمدنقی لطفی و افزایش آگاهی مردم، تعداد بیشتری از مردم به جریان انقلاب پیوستند.
با اوجگیری انقلاب اسلامی در سال 1356، بهواسطهی شدت مبارزات مردم ایلام علیه رژیم در ماههای پایانی حکومت پهلوی، ساواک و نیروهای نظامی توان مقابله با مردم را نداشتند و بارها از مرکز و استانهای همجوار درخواست نیروی کمکی کردند. ناتوانی نیروهای رژیم باعث شد بسیاری از افراد مرتبط با ساواک و شهربانی قبل از پیروزی نهایی انقلاب اسلامی از ایلام فرار کنند و انقلاب اسلامی در ایلام عملاً قبل از سایر نقاط کشور به پیروزی رسید.