انسان سیستمی پویا و اجتماعی و ساختاریافته است که به منظور رفع نیازهای چندوجهی خود، پیوسته با منابع درونی و بیرونی در حال تعامل است. ابتدایی ترین و اصلی ترین بستری که می تواند پاسخگوی نیازهای انسان باشد، خانواده است. خانواده اساسی ترین و دیرپاترین و در عین حال، بادوام ترین نهاد اساسی است. این نهاد بنیادین و سنگ زیربنای جامعه که مبدأ تمامی ساختارهای موجود اجتماعی است و با وجود آنکه هسته ای کوچک از اجتماع را تشکیل می دهد، نقشی حیاتی در سلامت و بیماری آن ایفا می کند. خانواده به عنوان مهم ترین واحد اجتماعی عاطفی، در تمام مراحل رشد افراد نقش مهم و منحصر به فردی دارد و در حقیقت، اساس چگونگی شخصیت فرد را پی ریزی می کند. کانون اصلی فرایند اجتماعی شدن فرد را خانواده شکل می دهد؛ براین اساس، در شکل گیری نگرش ها و ارزش ها و باورداشت های فرد نقش اصلی را برعهده داشته و بر نوع روابط فرد با سایر افراد و عوامل و نهادهای اجتماعی نیز تأثیر می گذارد. در جهان بینی اسلامی نیز، خانواده مجموعه ای از افراد است با روابط سببی همچون ازدواج و روابط نسبی همچون والد-فرزندی و خواهر و برادری که در برابر هم و متناسب با نوع نسبت و ارتباط، مسئولیت های مختلفی دارند. طبق تعالیم اسلامی، هیچ بنایی نزد خداوند نیکوتر از خانواده نیست که بنای آن براساس مساوات و مودت و رحمت استوار است.
کتاب خانواده تراز جمهوری اسلامی ایران اثر ندا ملکی فاراب از انتشارات سروش منتشر شده است.