طبقه و کار در ایران

«طبقه و کار در ایران» نوشته سهراب بهداد(-1322) و فرهاد نعمانی( 1323) اقتصاددانان ایرانی ساکن فرانسه و آمریکا است که نخستین بار به زبان انگلیسی منتشر شده است.

این کتاب بر اساس داده‌های سرشماری آماری سال 1375 به بررسی ساختار طبقاتی ایران می‌پردازد. نویسندگان در آغاز این کتاب درباره رویکرد پژوهشی آن نوشته‌اند:

«این کتاب درباره دگرگونی ماهیت طبقاتی نیروی کار ایران در سه دهه گذشته است. این سال‌ها برهه مهمی در تاریخ نوین ایران است. پس از دو دهه توسعه سریع سرمایه‌داری، که با افزایش یکباره درآمد نفتی در نیمه اول دهه 1350 شروع شد و سپس با رکودی عمیق پایان گرفت، مردم ما انقلابی را از سر گذراندند، که به دولت دین‌سالار جمهوری اسلامی ایران انجامید. دولت اسلامی، در پی استقرار نظام اقتصادیِ اسلامی، راه اتوپیایی اسلامی‌اش را در پیش گرفت. در این بررسی، ما سال‌های پس از انقلاب را به دو دوره تقسیم می‌کنیم. نخستین دوره سال‌های هیجان و تب انقلابی، و جست و جوی اتوپیای اسلامی است.

این دوره با انقلاب 1357 شروع شد و زمانی پایان گرفت که فشار ناکارآمدی‌های سیاست‌های اقتصادی پوپولیستی دولت‌گرا و هزینه‌های مالی جنگ با عراق، زیر تحریم اقتصادی بین‌المللی، و افت شدید در بازار جهانی نفت، اقتصاد ایران را به چنان وضع وخیمی رسانید که نهایتا در 1367 پروژه انقلابی منسوخ اعلام شد. آن‌گاه جست و جو در پی اتوپیای اسلامی، و ادعای استقرار حاکمیت مستضعفان نیز آرام آرام منتفی شد. قطعنامه آتش‌بس سازمان ملل پذیرفته شد و مخاصمات با عراق پایان یافت. این دهه آشوب اجتماعی بود، دهه اغتشاش‌ها و بحرانِ اقتصادی، دهه درون‌تابی ساختاری، دهه اقتصاد اسلامی. با درگذشت آیت‌الله خمینی دومین دوره پساانقلابی آغاز شد که تا امروز ادامه دارد. این دوره سمت‌گیری دولت و سیاست‌های آن به سوی بازسازی اقتصادی، و احیاء و تحکیم مناسبات و نهادهای اقتصادی سرمایه‌داری است.»