روش‌ شناسی: پیوند ‌میان ‌دستگاه‌ مفهومی ‌قرآن ‌کریم و علوم مدرن

اثر پیش رو با تاریخچه‌ای و سابقه‌ای چند مرحله‌ای تقدیم جامعه علمی شده است. دروس و کارگاه‌های زمینه ساز مرتبط در طی سال‌ها در دانشگاه امام صادق علیه السلام، دستاوردهای شاخص طرح «نظام‌واره معانی قرآن کریم» برای رسیدن به دستگاه مفهومی قرآن کریم، کلان طرح «الهدی» با موضوع علوم انسانی قرآن بنیان و در مرحله پایانی بازنگری، بروزرسانی و تکمیل دستاوردهای طرح‌های پیشین. در نهایت، اثری که تقدیم حضور می‌گردد بسیار فراتر از نتایج حاصل در مراحل پیشین بوده و از نظر ساختار تألیف، نه یک ترمیم، بلکه تألیفی نو و منسجم از بنیاد است.

در موضوع رابطه دین با علم، سخن ما درباره علم بدان معناست که در فضای فرهنگی در جوامع مدرن فهمیده می‌شود. در این معنا از علم، به‌طور خاص سخن از علوم دانشگاهی و دانش مدرن است؛ مشخصاً سخن از آن علمی است که مرجع آن دانشگاه در معنای مدرن آن است.

آنچه این پژوهش بر آن تمرکز دارد، ارائه کردن یک “دستگاه انتقادی” است که بتواند برای محققانی سودمند باشد که در مسیر تنظیم رابطه علوم مدرن با قرآن کریم از یک سو، و بهره‌گیری از آموزه‌های قرآن کریم برای ارتقای علوم از سوی دیگر تلاش دارند.

در پژوهش پیش رو، مقصد این نیست که الگویی معین برای ایجاد پیوند میان معارف قرآن کریم و علوم مدرن پیشنهاد شود و برگی به برگ آن دیدگاه‌های متنوع افزوده گردد. هدف در اینجا نه یک مطالعه درجه اول، بلکه مطالعه‌ای از درجه دوم است و چنان‌که از عنوان اثر پیداست، بناست به روش‌شناسی این دست مطالعات پرداخته شود.

این اثر، حاصل ده سال کار مستمر آموزشی و زان پس، یک‌ونیم دهه کار پیگیر پژوهشی مولف محترم دکتر احمد پاکتچی است که اکنون صورتی ساخت‌یافته به خود گرفته است.

امید آن است که پژوهش حاضر بتواند به طیف گسترده‌ای از محققان، با وجود تنوع در مبانی و مشرب‌ها یاری رساند و ارائه خدمت نماید. بر همین پایه است که در این پژوهش، مباحث به‌گونه‌ای طرح شده‌اند که نه بر مبنای یک نگرش و نظریه برگزیده، بلکه با یک الگوی باز، همه‌جانبه و تا حد ممکن قابل استفاده برای گسترده‌ترین طیف از مخاطبان ارائه گردد.