حرکت در مجردات از منظر فلسفه اسلامی، کتاب و سنت

واقعیت "مجرد" گرچه بسیط است، هر جزءِ فرضی اش، با اینکه فی نفسه بالفعل است، خودْ بعینه نسبت به جزءِ بعدی اش بالقوه است. با انعدام جزءِ بالقوه (قابل فرضی)، جزءِ دیگری از واقعیت سیال تحقق می یابد.

در حقیقت واجدِ مقبول (قابل حقیقی) مرتبة دیگری از جزءِ کامل تر است که هم زمان با مقبولْ در خارج حادث شده و شبیه قابل فرضی (جزءِ قبلی معدوم) است. از این رو تحقق حرکت، ایجاب نمی کند که واقعیتِ سیال، مرکبی شامل هیولا یا بسیطی حالِّ در هیولا یا متعلق به آن باشد. در نتیجه، حرکتْ امری است بسیط و عبارت از نفس تجدد و حدوث و عین ظهور تدریجی قوه در سیر حرکت جوهری چنین امری با وجود مجرد ناسازگار نیست.