دین، علما و روشن فکران در عصر مشروطه

در طول تاریخ، تغییر و تحولاتی در جوامع بشری اتفاق افتاده که منجر به تحولات بنیادین در زندگی بشر شده است. تغییراتی که به دست آحاد جامعه رقم خورده و گاهی حتی فراتر از یک جامعه بروز و ظهور پیدا کرده است. دراین‌بین، انقلاب‌ها مهم‌ترین تحولات را در مسیر زندگی بشری ایجاد کرده‌اند و چنانچه از نام انقلاب پیداست، در آن نوعی دگرگونی و عوض شدن مستتر ً است، انقلاب مشروطه نیز جامعه را کاملاً تغییر داده و جامعه‌ای کاملا متمایز با جامعه اولی به وجود آورد که تحولات مذهبی از انقلاب مشروطه تا پایان سلسله قاجار حایز اهمیت است.تحولات مذهبی در ایران از انقلاب مشروطه تا پایان سلسله قاجار فراز و فرودهای مختلفی را پشت سر گذاشته و یکی از مقاطع حساس تاریخ سیاسی اجتماعی ایران محسوب می‌شود که منشأ تحولات مهم بعدی بوده است. با درنظرداشتن اینکه این انقلاب، علی‌رغم اظهارنظر برخی از پژوهشگران که عمدتاً از تحلیل‌های مورخان و جامعه‌شناسان غربی نیز تأثیر پذیرفته‌اند، بیشتر از آن که یک خروش اجتماعی بر ضد ستم دولت وقت و برای کسب امتیازات اقتصادی باشد، خاستگاه مذهبی داشته است، بنابراین لازم است برداشت صحیحی از نقش دین و تحولات مذهبی دوره قاجار در فاصله انقلاب مشروطه تا پایان دوره قاجار داشته باشیم.

منظور از تحول مذهبی، نه تغییر در ارکان و ماهیت مذهب، بلکه تحول در متغیرهایی مانند نقش بزرگان مذهب است که جهت‌دهی میان مردم را بر عهده دارند یا دگرگونی‌هایی که در ساختار و نهادهای مذهبی به وجود می‌آید. تعارضات علما یا با حاکمان جامعه و یا احیاناً در بین پیروان مذاهب مختلف در یک منطقه جغرافیایی و یا مسائلی از این‌ دست است. لذا؛ در این اثر برای روشن‌تر شدن ابعاد دگرگونی‌ها در این سطوح از مذهب و همچنین ارتباط این تغییرات با حوادث آتی، سعی می‌شود موضوعاتی نظیر نقش علمای تراز اول در تحولات مذهبی این دوره و نوع روابط آنها با دربار قاجاری، عناصر و قشرهای مردمی حامی قیام‌های اجتماعی، موضع دولتمردان قاجار در برابر حوادث این دوره موردمطالعه قرار گیرد.

این کتاب پژوهشی جامع درباره اهیمت دین و علما و روشن‌فکران و نقش آنان در تحولات مهم دوره مشروطه است. این کتاب به شما کمک می‌کند با نگاهی دقیق به سراغ این دوره تاریخی بروید و بتوانید نظرات متفاوت علما و روشن‌فکران را بررسی کنید