قالبهای سنتی پس از انقلاب فرصت حضور یافتند

عبدالجبارکاکایی شاعر در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه یکی از تغییرات عمده در مورد شعر بعد از انقلاب سادگی و نزدیک شدن آن به فهم عمومی بود گفت: اصولاً تجربه‌های جریان شعر پیشگام ما در اغلب اوقات نزدیکی چندانی با ذائقه عمومی ندارد. در میان این تجربه‌ها به طور مثال می‌توان به تجربه‌های شعر سورئالیستی در دهه 40 اشاره کرد اما در همین دوره نیز شعر شاعرانی همچون سهراب سپهری، سیاوش کسرایی و فروغ‌فرخزاد بسیار قابل فهم تر بود. 

این شاعر افزود: با آنکه قریحه عمومی مردم به سمت آثار بی‌تکلف و ساده است اما عموم شعرا تمایل دارند تا نگاهی چند بعدی را در شعر خود به نمایش بگذارند.

کاکایی با اشاره به اینکه با وقوع انقلاب اسلامی در سال 57 قالبهای سنتی و کلاسیک که به نظر می‌رسیدند با فضاهای جدید مانوس نیستند مجدداً فرصت حضور پیدا کردند گفت: تجربه نیمایی و به طور کلی نوآوری مختص به قالب خاصی نیست. درست است که نیما قالب خاصی پیشنهاد کرد اما نگاه او بسیار گسترده‌تر از آن یک پیشنهاد بود و این نگاه بعد از انقلاب به شعر کلاسیک هم راه یافت و گسترده‌تر هم شد.

وی تاکید کرد: معروفترین شاعرانی که این نگاه را دنبال کردند و آن را بسط دادند قبل از انقلاب مهدی اخوان ثالث و بعد از انقلاب قیصرامین پور بود. در مجموع نگاه نیمایی نگاه معنی‌داری بود که ادبیات ما را مردمی‌تر و امروزی‌تر کرد و اساساً پس از نیما ادبیات ما به‌روزتر شده‌است.

این شاعر در عین حال سالهای اولیه پس از پیروزی انقلاب را سالهای توجه بیشتر شاعران به مسایل اجتماعی نامید و گفت: اتفاق بزرگی که صورت گرفته بود سبب شد تا ادبیات و هنر ما درگیر ماجراهای انقلاب شود واین طبیعی بود اما با شروع دهه دوم انقلاب تجربه‌های شخصی کم کم مجال ظهور یافت.

کاکایی همچنین افزود: ممنوعیت استفاده از عناصر ملی در شعر، تندروی برخی گروههای فرهنگی و غیر فرهنگی، خودسانسوری و عواملی از این دست مانع بروز آثاری متفاوت درباره انقلاب شده ‌است. عموماً سعی شده ‌است که درباره موضوعات اصلی مملکت مانند انقلاب و جنگ تحمیلی به صورت تبلیغی برخورد شود و به همین خاطر آثار نامتعارف نداشتیم.

وی در عین حال شرایط کنونی را مناسبتر از آن سالها عنوان کرد و گفت: اما در شرایط اخیر با آثاری گاه متفاوت و نیز آثاری که ناشی از تجربه شاعر باشد و لزوماً به جریان و حزب خاصی متعلق نباشد روبرو می‌شویم و شاید آن سالها باید می‌گذشت تا چنین اتفاقی رخ دهد.