حمیدرضا آیتاللهی با بیان اینکه گاهی اوقات از اسلامیشدن دانشگاهها برداشتههای غلطی شده است، اظهار کرد: بازنگری علوم انسانی در دانشگاهها به معنای سانسور دیدگاهها و نظریات غربی نیست، بلکه کارآمدسازی و بیان الگوهای نوین در قالب اندیشه ایرانی و اسلامی است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، حمیدرضا آیتاللهی، در نشست مطبوعاتی که با حضور نماینده رسانههای خبری در این پژوهشگاه برگزار شد، به تبیین روند بازنگری علوم انسانی در دانشگاهها پرداخت و گفت: علوم انسانی در کشور ما از سه نقیصه ناکارآمد بودن، به روز نبودن و رشد نامتناسب با شرایط فرهنگی جامعه رنج میبرد.
وی با بیان اینکه راهحلهای متنوع و مختلفی برای خارج کردن علوم انسانی از این بنبست وجود دارد تا به تکامل متناسب خود برسد، خاطرنشان کرد: دانشجویان دانشگاههای کشور در دورههای کارشناسی و کارشناسی ارشد مطالبی را یاد میگیرند که توانایی حل مشکلات جامعه را ندارد.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: دروسی که آنان مطالعه میکنند پس از فارغالتحصیلی برای آنان کاربردی ندارد و آنان را برای حضور در جامعه آماده نمیکند؛ لذا بازبینی سرفصلهای علوم انسانی مسئلهای مهم است که با بررسی و بازنگری پارهای از مباحث علوم انسانی میتوان نقایص موجود در آن را جبران کرد.
آیتاللهی با بیان اینکه سرفصل برخی از رشتههای علوم انسانی که در دانشگاههای کشور تدریس میشود مربوط به ۲۰سال قبل است، اظهار کرد: این در حالی است که بعد از سال ۲۰۰۰، جریانهای فکری و اعتقادی بسیاری در جهان شکل گرفته و به دلیل ارتباطات گسترده بینالمللی نمیتوانیم از تحولاتی که در حوزه علوم انسانی دیگر کشورها وقوع میپیوندد، چشمپوشی کنیم.
وی افزود: برخی از درسهایی که در دانشگاههای ایران آموزش داده می شود در دانشگاههای خارج از کشور، تدریس نمیشود و برعکس درسهایی از علوم انسانی در مراکز دانشگاهی دنیا ارائه میشود که در دانشگاههای ایران خبری از آن نیست.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان اینکه تعداد دانشجویان رشته علوم انسانی از لحاظ کمی زیاد است، اذعان کرد: تعداد دانشجویانی که بتوانند مشکلات روز کشور را برطرف کنند ناچیز است و کسانی که بتوانند وظایف خود در جامعه انجام دهند و نیازهای مردم را برآورده سازند، بسیار کم هستند.
وی با اشاره به نامتناسب بودن علوم انسانی با نیاز جامعه خاطرنشان کرد: اگرچه رشتههای مهندسی ممکن است تحت تأثیر شرایط فرهنگی جامعه قرار نگیرد، اما به علت ماهیت رشتههای علوم انسانی شرایط ویژهای در این رشتهها حاکم است.
آیتاللهی با اشاره به اینکه فارغ التحصیلان رشتههای انسانی اشتغال مناسبی ندارند، خاطرنشان کرد: کارآمدی رشتههای علوم انسانی با کاربردی کردن آنان تفاوت زیادی دارد و ضرورتی ندارد که تمام رشتههای گروه علوم انسانی کاربردی شود.
وی ضمن بیان این مطلب که مفاهیم آموزشی رشتههای علوم انسانی با جامعه ما بیگانه هستند، تصریح کرد: امروزه تعامل اندیشه در جهان اهمیت زیادی دارد و ما باید از حالت انفعالی در تعامل خود خارج شویم. اکنون باید اندیشههای خود را در عالم علوم انسانی مطرح کنیم و آن را به عنوان یک الگوی جدید، ارزشمند معرفی کنیم.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان اینکه حوزههای فکری گوناگون، اندیشهها و تئوریهای جدید را از منظر خودشان در زمینه علوم انسانی مطرح میکنند، بیان کرد: برای مثال نوع نگاه فرانسویها به فلسفه با انگلیسیها یکسان نیست؛ زیرا زیربنای اجتماعی و فرهنگی آنان متفاوت است و در نتیجه علوم انسانی آنان نیز با یکدیگر متفاوت خواهد شد.
وی به اشاره به پیشینه فرهنگی ایرانیان اظهار کرد: سابقه فرهنگی و علمی ما بسیار بالا است؛ لذا توجه به مسائل علوم انسانی جدیتر از سایر کشورها در ایران مطرح است. باید تلاش کنیم تئوریهای جدید خود را در قالب اندیشه ایرانی اسلامی به عنوان یک الگوی نو در محافل علمی دنیا عرضه کنیم.
وی با بیان اینکه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به عنوان متولی بازنگری سرفصلهای علوم انسانی برگزیده شده است، تصریح کرد: در بازنگری این سرفصلها و اجرایی کردن این طرح از همکاری تمام اساتید و مشارکت پژوهشگران فعال علوم انسانی بهره خواهیم برد و به دنبال القای نقطه نظر خاصی نیسیتم.
آیتاللهی خاطرنشان کرد: بازبینی سرفصلهای علوم انسانی هنوز شروع نشده است و روند اولیه خود را در طرحریزی و برنامهریزی طی میکند. امیدوارم با همکاری معاونت آموزشی دانشگاهها و وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اقدامات عملی این طرح تا دو ماه دیگر آغاز شود.
وی اظهار کرد: بحث بازنگری رشتههای علوم انسانی و منابع آن نباید رسانهای میشد؛ زیرا جریان فکری که در پشت این موضوع قرار داشت ابتدا باید برای رسانهها توجیه میشد تا آنان با درک کامل این موضوع بتوانند به آن بپردازند و آن را منتشر کنند.
آیتاللهی در تبیین هدف از اسلامی کردن علوم انسانی در دانشگاهها تصریح کرد: تلاش غرب در علوم انسانی تنها برای رسیدن بشر به رفاه است. اما ما میگوییم نوع نگاه باید به گونهای باشد که علاوه بر رفاه مادی به رفاه و سعادت معنوی نیز توجه کرد و برای آن برنامهریزی داشت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما به دنبال محدودسازی ترجمه متون علمی غربی نیستیم، بلکه بر این باوریم که مشکل کنونی ما ترجمه گزینشی از آثار موجود در جهان غرب است. از این رو یکی از اولین فعالیتهای ما برای این کار، ایجاد منابع به روز خواهد بود و ترجمه بسیاری از متون غربی را در صورتی که جنبه تبلیغاتی نداشته باشند، انجام خواهیم داد.
یادآوری میشود این نشست 20 مهرماه در محل این پژوهشگاه برگزار شد.
برای ارسال دیدگاه لازم است وارد شده یا ثبتنام کنید