کتاب «حجاب از دیدگاه قرآن و سنت» نوشته دکتر فتحیه فتاحیزاده از سوی موسسه بوستان کتاب به چاپ هفتم رسید. اثر حاضر قصد دارد به دور از تعصب و احساس، مساله حجاب را بهطور مستند تبیین کند.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در این کتاب، نویسنده ابتدا تاریخچهای از حجاب را بیان کرده، سپس به تدابیری که اسلام برای حفظ و گسترش عفاف در جامعه اندیشیده، میپردازد و در فصلهای بعد، حدود پوشش، فلسفه پوشش، کیفیت پوشش، پوشش زن در اجتماع، عوامل بدحجابی و راههای مبارزه با آن را بررسی میکند.
زن را نیمی از پیکر اجتماع دانسته و نقش او را در رشد و تعالی انسان و جامعه انسانی مهم تلقی کردهاند. در متون دینی و منابع اسلامی نیز به نصوصی برخورد میکنیم که نشانگر جایگاه والای زن در اجتماع است. اسلام که از یک سوی «بهشت برین را در سایه شمشیرهای آخته مجاهدان» مینگرد، از سوی دیگر «بهشت برین را زیر پای مادران» میداند، گویا با لطافتی درخور توجه نقش زن را در تربیت و پروراندن مجاهدان صحنه نبرد و پیکار جویان راه الله تبیین میکند، حضرت امام خمینی(ره) در جایگاه مبین و مفسر بزرگ در این باره فرمودهاند: «اسلام میخواهد شما را یک انسان کامل تربیت کند که بر دامن شما انسانهای کامل تربیت شوند. زن مربی جامعه است. از دامن زن انسانها پیدا میشوند. مرحله اول مرد و زن صحیح از دامن زن است. مربی انسانها زن است. سعادت و شقاوت کشورها بسته به وجود زن است. زن با تربیت خودش، انسان درست میکند و با تربیت صحیح خودش کشور را آباد میکند. مبدا همه سعادتها از دامن زن بلند میشود. زن مبدا همه سعادتها باید باشد.»
زن افزون بر رسالت و مسوولیت تربیت نسلی مومن، هوشمند، معتقد و متعهد، رسالت حضور در صحنههای اجتماع را نیز دارد. بدیگر سخن، بیداری و هوشمندی زن در گرو قرار گرفتن در گردونههای اجتماع و آگاه شدن از چگونگی مسائل آن است. فسادآفرینی قدرتهای جباران و دگرگون ساختن موضع اجتماعی زن و تبدیل کردن او به عنصری هوسآفرین، بزرگترین ظلمی بوده که بر زن روا شده است.
استاد شهید مرتضی مطهری که از معدود متفکرانی است که به مسائل زن و حقوق آن در اسلام و نقش و جایگاهش در تاریخ بهگونهای جدی پرداخته است در آخرین اثر قلمی خود به این گذشته با دقت تمام نگریسته و مینویسد: «زنان از نظر نقش تاریخی، دورههای سهگانهای را طی کردهاند. در برخی دورهها و بر اساس برخی طرز تفکرها، دخالت مستقیم زن در ساختن تاریخ منفی است. در این دورهها زن جز در اندرون خانه کاری ندارد و نمیتواند داشته باشد و صرفا یک کالای اندرونی است طبعا در چنین شرایطی هیچیک از استعدادهای انسانیش یعنی تفکر، آگاهی، بیداری، آزادگی، اراده و اختیار و انتخاب، هنر و خلاقیت و ابداع و حتی عبادت و سلوک عارفانه الیالله رشد لازم را طی نمیکند. در اینگونه جوامع در حکم یک وسیله و ابزار زندگی خانوادگی است، یک "شی" است و به حکم اینکه محیط زندگی زن محدود است به درون خانه و در بازار به اصطلاح آزاد دسترسی به او میسر نیست، برای مرد عزیز و گرانبها است. از اینرو زن در چنین دورهها و چنین محیطها یک "شی گرانبها" است مانند هر "شی نفیس و گرانبهای" دیگر از قبیل برلیان و الماس و غیره. در اینگونه دورهها تاریخ طبعا "مذکر" است، زنان نقش مستقیم و محسوس و ملموس در ساختن تاریخ ندارند. اگر ما به تاریخ گذشته پیش از نیم قرن اخیر خودمان برویم عینا همین وضع را میبینیم، میبینیم زن وجود دارد امام به صورت یک "شی عزیز و نفیس و گرانبها" و معمولا بیدخالت در تاریخ و حوادث تاریخی.
در برخی جوامع زن خانه را رها کرده و وارد اجتماع شده است، شوون علمی، هنری، فکری، سیاسی شریک مرد شده است و به صورت "شخص" درآمده است، اما نظر به اینکه مدار خویش را به کلی رها کرده و حریم را به کنار زده و خود را رایگان در دسترس مرد قرار داده و در اماکن عمومی، کابارهها، دانسینگها، حاشیه خیابانها حضور و آمادگی خود را اعلام داشته است، ارزش و بهای خود را از دست داده است. در این جوامع زن شخص است اما "شخص بیبها". در اینگونه جوامع زن حضور خود را در صحنه تاریخ ثبت کرده در حالی که پشت جبهه را رها کرده است.
نقش مستقیم خود را در سازندگی تاریخ به کف آورده اما نقش غیر مستقیم را که از آن کمتر نیست از کف داده است.
آنجا که زن نقش غیر مستقیم خود را از دست میدهد هم خود را تباه میسازد و هم مرد را. زن "مدل پهلوی" که نزدیک چهل سال قشر عظیمی از جامعه زن ایرانی را تشکیل میداد از این نوع بود...»
این اثر در 9 فصل کلی تدوین شده است. در فصل نخست به اختصار از پیشینه حجاب سخن رفته و چگونگی آن در ایران، هند و جهان اسلام عرضه شده و به برخی از داوریهای نادرست پاسخ داده و مآلا ریشه داشتن پوشش در فطرت آدمی استنتاج شده است.
در فصل دوم، از واژهها و کلماتی که در تفسیر آیات حجاب میتوانست نقش اساسی را ایفا کند به دقت بحث شده است.
فصل سوم عهدهدار بحثی تحت عنوان «زمینههای گسترش عفت و حفظ پوشش» است که در این فصل از تدابیری که اسلام برای سلامت جامعه اندیشیده، به تفصیل سخن رفته و از عفت در زنان و غیرت در مردان به عنوان دو عامل مهم حفظ سلامت جامعه گفتوگو شده، مساله استیذان و نگاه نیز در همین جهت تبیین شده است.
فلسفه پوشش، فصل چهارم این پژوهش است که در ضمن آن، چرائی لزوم پوشش بحث شده و به حکمتها و چگونگیهای آن اشاره شده است.
فصل پنجم، حدود پوشش را مطرح ساخته، همچنین موارد استثناء تبیین شده است.
فصل ششم، عهدهدار بحث «کیفیت پوشش» است و به نحوه پوشیدن اندام زن و ابعاد آن رسیدگی شده است.
فصل هفتم با عنوان «حجاب و اهلالبیت(ع)» به حجاب در گفتار و رفتار زنان اهلالبیت(ع) به ویژه حضرت زهرا و زینب کبری سلامالله علیهما پرداخته شده تا نمونههای عینی پوشش و عفاف در منظر زن مسلمان نهاده شود.
در فصل هشتم پوشش زن در اجتماع با دلایل تاریخی نگریسته شده و در ضمن شرایط خروج زن از منزل و حضور وی در اجتماع در پرتو آگاهیهای قرآنی و روایی و فقهی بررسی شده است.
آخرین فصل به اختصار عوامل بدحجابی و بیحجابی و راه حلهای دست یافتن زنان جامعه به پوشش اصیل اسلامی را مطرح کرده است.
نویسنده این اثر در بخشی از مقدمه کتاب مینویسد: «در این تحقیق تا آنجا که در توان بوده کوشش شده است هیچ مطلبی بدون استناد دقیق به مرجع و منبع آن آورده نشود. از تذوق دوری گزیده شده و در عرضه مطالب، پای احساس به میان نیامده است. سیر تاریخی دیدگاهها تا آنجا که ممکن بوده رعایت شده است و در میان اقوال و آراء از مراجعه به کهنترین منابع غفلت نورزیده، در تبیین واژهها نیز ابتدا به قدیمیترین متون لغوی مراجعه شده است.
با اینهمه تا چه اندازه در دریافت حق توفیق یافته، قضاوت آن با خواننده گرامی است. به هر حال، آنچه در این صفحات آمده است تلاشی است خرد درباره موضوعی بزرگ. که فرایند آن نیز در حد تلاشی است که انجام شده است.»
در انتهای این اثر، فهرستی از منابع و مآخذ، آیات، روایات، اعلام، کتابها و مطالب نیز درج شده است.
چاپ چهارم کتاب «حجاب از دیدگاه قرآن و سنت» در شمارگان 3000 نسخه، 220 صفحه و بهای 29500 ریال راهی بازار نشر شد.
گفتنی است علاوه بر کتاب «حجاب از دیدگاه قرآن و سنت» کتابهای زیر در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است:
حجاب و حقوق زن در ترازوی اندیشه و ایمان
کشف حجاب از کشف حجاب
نظام اسلامی و مسئله حجاب (مجموعه مقالات و گفتگوها)
پاسخهای استاد به نقدهایی بر : کتاب مسئله حجاب
آفتاب در حجاب
کشف حجاب
کشف حجاب زمینه ها و پیامدها و واکنشها
حجاب و نقش آن در سلامت روان
فقه و پوشش بانوان
پرسش ها و پاسخ ها -18 نگاه و پوشش(آرایش، گفتوگو، روابط) مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام
برای ارسال دیدگاه لازم است وارد شده یا ثبتنام کنید