مقدمه‌ای بر فلسفه اسلامی معاصر منتشر شد

کتاب مقدمه‌ای بر فلسفه اسلامی معاصر از سوی انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شد.

به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب مقدمه‌ای بر فلسفه اسلامی معاصر به قلم محمد فنائی اشکوری از سوی انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شد.

این اثر دارای مقدمه، دوازده فصل و خاتمه است که نویسنده در مقدمه آن به مباحثی کلی نظیر تعریف فلسفه، چیستی فلسفه اسلامی و تطورات آن و جایگاه فلسفه اسلامی در جهان معاصر می‌پردازد.

در هر فصل ابتدا زندگینامه کوتاه از فیلسوف مورد بحث همراه با توضیحاتی پیرامون آثار، نقش و جایگاه و سیره فلسفی وی بیان شده است و پس از آن به نقل و بررسی برخی از مهم‌ترین نظریات آن فیلسوف پرداخته شده است.

فصل اول درباره امام خمینی(ره) است که مؤلف از میان آثار ایشان رساله طلب و اراده را انتخاب کرده تا گوشه‌ای از تسلط امام بر حوزه‌های فلسفی، کلامی و عرفانی ایشان را نشان دهد.

عینیت صفات حق با ذات و بررسی اراده و کلام حق تعالی، بحث جبر و تفویض و اراده انسانی و سعادت و شقاوت آدمی همراه با بررسی چند شبهه معروف در این زمینه برخی از مباحث طرح شده در این فصل است.

فصل دوم این اثر پیرامون نظرات علامه طباطبایی است؛ شخصیتی که دین را به صورت عقلانی در دنیای نوین مطرح کرد که در بخشی از آن می‌خوانیم: «از امتیازات علامه ورود مستقل به مباحث معرفت‌شناسی، خاصه طرح اعتباریات است که تأثیر مهمی در علوم اجتماعی دارد».

بحث از چیستی فلسفه اولی و استفاده از روش برهان انی و ملزومات عامه در برهان‌های فلسفی و الهیاتی و استفاده از مبانی صدرائی با مشرب سینائی در حل مسائل مهم الهیات بالمعنی الاخص، حرکت و زمان و حرکت جوهری و عوالم طولی از مباحث این فصل است.

فصل سوم درباره شهید مطهری است که شرح و تقریر عمیق فلسفه اسلامی در آثار مختلف به ویژه در کتاب شرح مبسوط منظومه و توجه به فلسفه‌های غربی معاصر از کارهای برجسته این شهید بزرگوار نام برده شده است با این بیان که شهید مطهری با برجسته کردن مبحث معقولات ثانیه رویکرد جدیدی در معرفت‌شناسی گشوده است.

فصل پنجم درباره سیدجلال الدین آشتیانی است که نقش وی را در احیای میراث فلسفه اسلامی با تحقیق و شرح و انتشار آثار بزرگان گذشته، خدمات وی در زمینه تاریخ فلسفه اسلامی و دفاعش از فلسفه و تفکر عقلی در برابر مخالفانی چون عزالی، اخباریان و مکتب تفکیک از مباحث آن است.

فصل ششم به شهید محمدباقر صدر اختصاص دارد که در بخشی از آن با بیان این‌که یکی از نوآوری‌های شهید صدر کتاب «الأسس المنطقیة للاستقراء» است، می‌خوانیم: «شهید صدر با تکیه بر مکتب ذاتی که از ابتکارات خودشان است و کمک گرفتنه از نظریات احتمالات راه جدیدی برای اعتبار استقرا بیان می‌کنند».

فصل هفتم به آراء استاد محمدتقی جعفری می‌پردازد که در این بخش مؤلف از وی به عنوان عالمی عقل‌گرا، مستقل و پرکاری که پاسخ‌جوی سؤالات نو با توجه به معارف اسلامی، حکمت شعری و عرفانی و خرد ناب است یاد می‌کند.

فصل هشتم به بیان کاوش‌های علامه حسن‌زاده آملی در معرفت نفس اختصاص دارد که مؤلف با اشاره به نگارش کتاب‌های متعددی وی در معرفت نفس و ابعاد و احکام و احوال نفس و ارتباط آن با بدن و سایر عوالم طولی، به بیان مباحث مختلف معرفت‌النفس همچون تجرد نفس، بقاء و طی مدارج کمالی و لایقفی بودن سیر او تا مراتب فوق تجرد می‌پردازد.

فصل نهم این کتاب از اندیشه‌های حضرت آیت‌الله جوادی آملی، مفسر قرآن و شارح حکمت و عرفان یاد می‌کند که طرح مهم‌ترین بحث عرفان نظری یعنی وحدت وجود با تقریر و شیوه‌ای جدید و اثبات وجود مطلق در قسمتی از این فصل آمده است و در قسمتی دیگر نظرات ایشان درباره عقل و وحی، علم و دین، اسلام‌سازی علوم و نقد مکتب تفکیک مطرح می‌شود.

مؤلف در فصل دهم از جایگاه فلسفی آیت‌الله مصباح یزدی بحث کرده و مباحثی درباره براهین اثبات وجود خدا و تبیین توحید را طرح کرده است و در ادامه به تحلیل و نقد برخی مکاتب فلسفه اخلاقی غرب و تبیین نظام اخلاقی اسلام از دیدگاه ایشان می‌پردازد.

فصل یازدهم به سید احمد فردید و منابع فکری او و فصل دوازدهم ناظر به نظرات سیدحسین نصر درباره حکمت خالده و سنت‌گرایی اختصاص دارد که دیدگاه سنتگرایان درباره وحدت ادیان، هنر قدسی و تجدید و مدرنیته از مباحث این فصل است.

گفتنی است، کتاب مقدمه‌ای بر فلسفه اسلامی معاصر به قلم محمد فنائی اشکوری در قطع وزیری، 448 صفحه از سوی انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است