«در جست‌وجوی عرفان اسلامی»؛ از آثار فاخر و لازم

کتاب «در جست‌وجوی عرفان اسلامی» در عین نقد عرفان‌های کاذب از طریق شاخص‌های آن‌ها، به معرفی عرفان اسلامی بر اساس مبانی قرآنی می‌پردازد؛ این ‌یکی از کارهای فاخر و لازم برای جامعه ما است. حجت‌الاسلام‌ والمسلمین حبیب‌ محمدنژاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، با اشاره به جایگاه عرفان در قرآن‌ کریم بیان کرد: عرفان به معنای قرآنی در این کتاب آسمانی به‌ خوبی بیان شده است و اگر عرفان نظری را به معنای شناخت خدواند و راه‌های تقرب و واسطه‌های تقرب باری‌تعالی بدانیم و عرفان عملی را بررسی راه‌کارهای رسیدن به خداوند بدانیم، در نتیجه جامع‌ترین مباحث در رابطه با عرفان در قرآن بیان شده است. وی ادامه داد: از آنجایی که خود قرآن روش‌ها و راه‌کارهای رسیدن را به‌خوبی ارائه کرده است؛ به همین دلیل قرآن می‌تواند بهترین واسطه برای ارتباط با خدا باشد، ولی در جهان امروز عده‌ای با استفاده از جریان عرفان متأسفانه چیری را ارائه می‌دهند که نه‌تنها انسان را به خداوند نزدیک نمی‌کند، بلکه به نظر می‌رسد رهزنی است که انسان را از خدا دور می‌کند و بعضاً شرایط گناه و انحراف را فراهم می‌کند؛ لذا اصل موضوع عرفان موضوعی بسیار مهم و ضروری است. محمدنژاد تصریح کرد: با اهتمام به عرفانی که در قرآن کریم مطرح است، ضرورت دو چندان می‌شود که معنای مد نظر قرآن در سنت و احادیث ائمه اطهار(ع) خودش را نشان ‌دهد؛ از آنجایی که بدون تمسک به سنت و روایات ائمه اطهار(ع) فهم قرآن ممکن است فهمی مبهم و نادرست باشد؛ لذا برای فهم عرفان از دیدگاه قرآن نیازمند به سنت و روایات هستیم. وی اضافه کرد: یکی از خلأ‌هایی که در طول تاریخ شیعه وجود داشته، این است که اثر جامع و کاملی که در خصوص عرفان که بر گرفته از نگاه اهل بیت(ع) باشد، بسیار نادر است. در این حوزه کتاب‌های بسیار کمی تدوین شده است؛ برای نمونه آثار «سیدحیدر آملی» موجود است، اما کامل نبوده و نمی‌توانستند چیزی که ما دنبال آن هستیم، به طور مدون در اختیار جامعه قرار دهد؛ خصوصاً این که قلم آن‌ بزرگواران به‌روز نبود، لذا قابل استفاده برای عموم دانشجویان نیست. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی با اشاره به ویژگی‌های کتاب در «جست‌وجوی عرفان اسلامی» آیت‌الله مصباح اظهار کرد: کتاب ایشان در دو بخش نقد عرفان‌های موجود و معرفی عرفان اصیل تدوین شده که در بخش نخست جدای از نقد عرفان‌های کاذب به جای بررسی مصادیق آن‌ها به ارائه شاخص‌های تشخیص عرفان‌های کاذب از عرفان اصیل قرآنی می‌پردازد که این مسئله یک امر بی‌نظیر است. وی افزود: همچنین در بخش دوم آیت‌الله مصباح با ارائه بسیار خوب و علمی از عرفان اسلامی با وجود نبود منابع منسجم و کافی، حق مطلب را به‌خوبی بیان کرده است. به طور کلی این کتاب یکی از کارهای فاخر و لازم برای جامعه ما است و با انتخاب آن به عنوان منبع مطالعات جشنواره از سوی سازمان فعالیت‌های قرآنی کشور قدم بزرگی در این راه برداشته شده و کار گرانسنگی شکل گرفته است. محمدنژاد در پایان بیان کرد: مقام معظم رهبری، آیت‌الله‌ مصباح را مطهری زمان دانستند؛ به همین دلیل ایشان شخصیتی ارزشمند هستند که جامعه جوان ما باید بیشتر از ایشان بهره ببرند. همچنین به جهت شناخت استاد به مطالعات فلسفی، ایشان عرفان را به‌خوبی شناخته است؛ زیرا کسانی می‌توانند به خوبی عرفان را درک کنند که به فلسفه اسلامی اشراف داشته باشند؛ بنابراین شخصیت ایشان هم به ما کمک می‌کند که با اطمینان بیشتری از این اثر بهره ببریم. این کتاب و بقیه آثار استاد مصباح یزدی در فروشگاه موسسه کتاب فردا و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است.