کتاب «اندیشه سیاسی شیخ مفید و ابوالصلاح حلبی» نوشته علی خالقی، تهیه شده توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی از سوی موسسه بوستان کتاب تجدید چاپ شد. این اثر تلاش میکند تا اندیشه سیاسی این دو عالم بزرگ شیعی را که بیانگر چگونگی شکلگیری اندیشههای اولیه فقهای شیعه درباره مسایل سیاسی است، بررسی و تبیین کند.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اثر حاضر که در ادامه پروژه ملی تدوین تاریخ اندیشه سیاسی مسلمین تهیه شده است، به نقش اساسی دو متفکر بزرگ اسلامی (شیخ مفید و ابوالصلاح حلبی) در تکوین و تبیین اندیشههای تشیع در زمینههای کلامی، فقهی و سیاسی میپردازد.
در مطالعه و بررسی تاریخ اندیشه سیاسی شیعه، بازبینی اندیشه سیاسی قرن سوم و چهارم هجری که به دوره میانه تاریخ اسلام شهرت یافته، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در این دو قرن با حاکمیت شرایط خاص فرهنگی و سیاسی در مرکز خلافت اسلامی و باز شدن فضای فرهنگی و سیاسی در اثر ضعف خلافت عباسی و نفوذ امرای آلبویه در بغداد، شیعیان زمینه حضور در رقابتهای فکری، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام را یافتند و به بازبینی و بازسازی اندیشههای کلامی، فقهی و سیاسی خود پرداختند. شیخ مفید، سیدمرتضی، شیخ طوسی و ابوالصلاح حلبی در این دوره از تاریخ اندیشه شیعی نقش اساسی در تکوین و تبیین اندیشههای تشیع در زمینههای کلامی، فقهی و سیاسی ایفا کردند.
قرون سوم و چهارم هجری به دلیل شرایط خاص سیاسی و فرهنگی حاکم بر جهان اسلام، نقطه عطفی در حوزه دانش سیاسی مسلمانان محسوب میشود. در این دوره شیعیان در اثر فضای باز سیاسی و فرهنگی ناشی از ضعف عباسیان و نفوذ امیران آلبویه در بغداد، برای نخستین بار وارد عرصه رقابت فکری و عقیدتی آزاد با دیگر فرقههای اسلامی شدند و با جمعآوری احادیث و تحلیلهای شیعی از تاریخ سیاسی اسلام و بازبینی اندیشههای فقهی و کلامی، دانش سیاسی شیعه گسترش یافت. نقش شیخ مفید، از متکلمان و فقیهان برجسته شیعه در این دوره، در پایهگذاری و رشد دانش سیاسی شیعه در قالب کلام و فقه سیاسی و فراهم ساختن زمینه برای استفاده اندیشهورزان بعدی شیعه، کلیدی و اساسی بود.
نویسنده این اثر در تحقیق حاضر با مراجعه به آرا و نظریات این دو عالم شیعه، تلاش کرده تا اندیشه سیاسی آنان را که بیانگر چگونگی شکلگیری اندیشههای اولیه فقهای شیعه درباره مسایل سیاسی است، بررسی و تبیین کند. وی برای رسیدن به این مقصود، ابتدا تصویری اجمالی از زندگی و اوضاع سیاسی، اجتماعی مرکز خلافت عباسی و حکومت بلاد حلب در دوران حیات آنان ترسیم میکند و آنگاه با بیان جایگاه سیاست در اندیشه این افراد، به اصل ضرورت ریاست و حکومت میپردازد و با استنباط از نوشتههای آنان، انواع حکومت و مبانی مشروعیت هر یک از آنها را از دیدگاهشان بررسی میکند و در پایان ملزومات یک حکومت شیعی از منظر آنان را مورد بررسی قرار میدهد.
دکتر نجف لکزایی، مدیر پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، درباره اهداف این پژوهشکده از تدوین این پروژه ملی مینویسد: «پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با تلاش جهت پاسخگویی به پرسشها و معضلات فکری مربوط به حوزه پژوهشی خود و فراهم ساختن زمینههای لازم برای بازتولید فرهنگ سیاسی ـ دینی و ارائه دانش سیاسی مبتنی بر منابع اسلامی، هویتشناسی و هویتسازی در زمینههای فلسفه سیاسی، فقه سیاسی و علوم سیاسی را به عنوان مهمترین اهداف خود دنبال میکند. این پژوهشکده با فراهم کردن زمینههای رشد نیروی انسانی در عرصه پژوهشهای سیاسی با رویکردهای فلسفی، فقهی و علمی، تلاش میکند در جهت عزم و اراده ملی برای احیای تمدن اسلامی گام بردارد.»
چاپ سوم کتاب «اندیشه سیاسی شیخ مفید و ابوالصلاح حلبی» در شمارگان 500 نسخه، 156 صفحه و به بهای 33000 ریال راهی بازار نشر شده است.
برای ارسال دیدگاه لازم است وارد شده یا ثبتنام کنید