مقدس اربیلی

احمد بن محمد اردبیلی نجفی، معروف به «مقدس» یا «مقدس اردبیلی» و «محقق اردبیلی» از علما و فقهای شیعه امامیه در قرن دهم هجری در روستای نیار که نزدیک و چسبیده به شهر اردبیل می باشد به دنیا آمد. تاریخ دقیق ولادت او معلوم نیست. وی از شاگردان علامه جلال الدین دوانی بود.
فراگیری علوم دینی را از دوران کودکی آغاز کرد. پس از گذراندن دروس مقدماتی، به نجف رفت و علوم نقلی و فقه را از سید علی صائغ فرا گرفت. پس از مدتی، به شیراز مهاجرت کرد و نزد جمال الدین محمود به تحصیل علوم عقلی مشغول گردید. وی در زهد و تقوا به درجه ای رسید که به «مقدس» شهرت یافت و در تحقیق و ژرف نگری علمی به اندازه ای تبحر داشت که به «محقق» معروف شد.

شاگردان:
شیخ حسن
سید محمد
میر فیض الله عبدالقاهر حسینی تفرشی
میرعلام تفرشی
ظهیرالدین علی فمی تفرشی
عنایت الله کوهپایه ای
ملا عبدالله شوشتری
تألیفات:
استیناس المعنویة
بحرالمناقب
حاشیه بر شرح تجرید
حدیقة الشیعة(البته در انتساب این کتاب به محقق تردید هست و یا این که در کتاب پس از و دست برده شده است)
رساله خراجیه
زبدة البیان فی آیات الاحکام
مقالة فی الامر بالشی
مناسک حج (فارسی)
اثبات واجب و اصول الدین (به زبان فارسی)
مجمع الفایدة و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان